Spotify’ın müzik sektöründe fırsat eşitliği sağlamak adına dünya çapında yürüttüğü EQUAL programını, tüm Türk kadın müzisyenler ilgiyle takip ediyor. Bu anlamlı açılımın belli bir çıkış noktası var mı?
EQUAL’dan önce Kuzey Avrupa ülkelerini kapsayan bir programımız vardı. Hatta o program kapsamında bazı bestecileri bir araya getiren kamplar da düzenlenmişti. İtalya ve Brezilya’da da benzer çalışmalar yapıldı. Bu tür ufak ufak filizlenen yerel kampanyalar sayesinde EQUAL’ı tek bir çatı altında toplamayı ve global pazarda tanıtmayı başardık.
Bugüne kadar topladığınız veriler, kadın müzisyenlerin sektördeki rolü hakkında size neler gösterdi?
Listelere giren her 5 müzisyenden sadece 1’inin kadın olduğunu keşfettik. Hedefimiz bu oranı değiştirmek ve daha fazla kadın sanatçıyı en çok takip edilen listelerimize dahil edebilmek. EQUAL bir programdan çok daha fazlası. EQUAL bizim misyonumuzu temsil ediyor. Sadece listelerimiz ile değil, pazarlama imkânlarımız ve basın dünyasını kapsayan tanıtımlarımızla da EQUAL sanatçılarına destek vermeye devam edeceğiz.
Türk kadın sanatçıları da dünyaya tanıtan uluslararası EQUAL listelerine kimlerin dahil edileceğine nasıl karar veriliyor?
Bu sorumluluk tamamen Spotify’ın müzik ekibine ait. Benim Spotify Güney Avrupa Müzik Direktörü olarak görevim, hem sanatçı ve plak şirketleriyle iletişim kuran ekiplerimizi, hem de çalma listelerini düzenleyen editörlerimizi yönetmek. EQUAL elçilerini seçerken her iki ekibin de görüşlerinden faydalanıyoruz.
Spotify’ın EQUAL listelerinde az tanınan, bağımsız sanatçılar da dikkat çekiyor. İdeal EQUAL adayında aradığınız özellikler neler?
Her EQUAL sanatçısı belli bir müzik kültürünün temsilcisi. EQUAL elçilerini seçerken yalnızca yeni çıkan sanatçılara bakmıyoruz. Kültürüne mühim katkılarda bulunan kadın müzisyenleri öne çıkararak, o kültürün nabzını tutuyoruz.
EQUAL’ın birinci yılını kutladığınız şu günlerde ilk kez bir Türk sanatçıyı ayın EQUAL global elçisi olarak seçtiniz. Aleyna Tilki’yi hem global EQUAL listesinin kapağına, hem de New York’taki Times meydanında yer alan Spotify reklam panosuna taşıyan bu kampanyanın detaylarını anlatır mısınız?
Aleyna Tilki’nin enteresan yolculuğunu bir süredir takip ediyorduk. Hem kendi ülkesinde tanınan, hem de yurt dışına açılan böylesine yetenekli bir isme destek olmak için fırsat kolluyorduk. EQUAL listeleri her ay yenileniyor; dolayısıyla Aleyna Tilki de bir ay boyunca global listemizin kapak yıldızı olarak kalacak. Times meydanındaki Spotify reklam panosunda sergilenen EQUAL duyuruları ise, yaklaşık bir hafta boyunca rotasyona alınıyor. Önümüzdeki takvime bakıp, yerel EQUAL listelerinin kapak yıldızlarını seçtikten sonra, o yıldızların ekipleriyle iletişime geçiyoruz. Global EQUAL listemizin kapak yıldızı ise, yerel listelerin elçileri arasından seçiliyor. Bir diğer deyişle örneğin Aleyna Tilki’nin global elçi olarak seçilebilmesi için, bizim Spotify’ın Güney Avrupa müzik ekibi olarak, onu global içeriklerden sorumlu ekibe tanıtmamız gerekiyor.
Yani Aleyna Tilki, bir çok farklı ülkeyi temsil eden EQUAL elçileri arasından ayın Global yıldızı olarak seçildi, diyebilir miyiz?
Evet. Yerelden globale doğru uzanan bir süreç bu. Spotify’ın yerel editörlerine tanınan özgürlük, güncel müzik kültürlerini sağlıklı bir şekilde kullanıcılarımıza yansıtmamızı sağlıyor.
Türk sanatçıları Times meydanında görmeye alışkın değiliz… Halk arasında Times Square’deki o billboardun, bizzat sanatçılar tarafından kiralandığı gibi bir yanılgı var.
Times meydanında Spotify’ın satın aldığı, kalıcı bir reklam panosu bulunuyor. O panoda sadece EQUAL sanatçılarını değil, New Music Friday gibi listeleri ve yeni albüm çıkışlarını da tanıtıyoruz. Sanatçıların bu tanıtım bütçesine katkıda bulunması gibi bir durum asla söz konusu değil. Zaten Times meydanı bizim için bir sembol. Aslında EQUAL sanatçılarının dünya çapında tanınmasındaki en büyük katkıyı, dijital araçlarımızla sağlıyoruz.
Çalma listeleri, reklamlar, sosyal medya paylaşımları ve Spotify’ın içerisinde yer alan anonslar dışında EQUAL kapsamında ne gibi dijital tanıtım araçları kullanıyorsunuz?
EQUAL Board ve EQUAL Directory adlarında iki açılımımız var. EQUAL Board, She Is The Music (ABD), Girls Rock Australia Network (Avustralya) ve MEWEM Europa (Avrupa) gibi 15 kurumdan oluşan bir kurul. Bu kurul ile yılda dört kez, kadın müzisyenler için yeni fırsatlar yaratmak adına toplantılar düzenliyoruz. EQUAL Directory ise, makeiteql.com adresinden herkesin ulaşabileceği, kadın müzisyenleri, ses mühendislerini ve stüdyo sahiplerini kapsayan büyük bir rehber. SoundGirls kuruluşunun da desteğini alarak kurduğumuz bu platforma, sektörün tüm kadın çalışanları davetli. İsterlerse sitede kendilerine ait bir profil açıp özgeçmişlerini sergileyebilir, ya da örneğin bulundukları ülkeye göre birlikte çalışmak istedikleri kadın ses mühendisleriyle iletişime geçebilirler. Kısacası hedefimiz kadın sanatçıları desteklemekle sınırlı değil. Biz müzik sektöründe çalışan tüm kadınların önünü açmak istiyoruz.
EQUAL’ın bir parçası olarak düşünülmüş paneller, söyleşiler ya da atölyeler de olacak mı?
Mutlaka. Hatta bu tür etkinlikleri düzenlemeye başladık bile. İtalya’da ve İspanya’da gerçekleştirdiğimiz buluşmaları geride bıraktık. Türkiye’de de yakında kadın müzisyenlere yönelik benzer bir etkinlik düzenlenebileceğini söyleyebiliriz.
EQUAL’ın birinci yıl karnesine bakacak olursak, Spotify kullanıcılarının EQUAL listelerine ilgi gösterdiğini söyleyebilir miyiz?
Bu sene yaklaşık 1000 sanatçı EQUAL çalma listelerinde yer aldı. Bu sanatçılardan 337’si Türk’tü. O 337 sanatçı arasından 134’ü, EQUAL Türkiye listesine eklenene kadar daha önce hiç bir editöryal çalma listesinde yer almamıştı. Dolayısıyla elbette özellikle o sanatçıların dinleyici sayılarında artış gözlemledik. İşte EQUAL’ın en güzel taraflarından biri de bu… Sesini henüz duyuramamış olan kadın sanatçılara yeni bir kapı açmak. Spotify’ın global editörleri tarafından EQUAL listelerinde keşfedilen sanatçıların başka çalma listelerine eklenmesi de tesadüf değil. Ayrıca EQUAL listelerini takip eden dinleyicilere özel hazırlanan kişiselleştirilmiş listelerde de EQUAL sanatçılarını görmek mümkün.
Spotify şimdilik podcast ve müzik kategorilerinde lider bir platform. Ancak her iki sektörü de kapsayan bir alan daha var: canlı yayın. Spotify’ın bu alana da açılması planlar dahilinde mi?
Bu alanda ilk adımımızı, sanatçılarla dinleyiciler arasındaki iletişimi güçlendirmek adına, canlı sohbet uygulaması Greenroom’u bünyemize katarak attık. Ama bu sadece bir başlangıç. Canlı performans ve söyleşi gibi formatları da Spotify’a kazandırmak için çalışmalar sürüyor.
Spotify’da İngilizce şarkılar ağırlıkta… Kendi dilinde müzik yapanların önünde engeller var mı?
Asla. Spotify’daki genel görüş, her dilin tıpkı piyano ya da gitar gibi bir enstrüman olduğu yönünde. Özellikle Z kuşağının dil ayırt etmeden müzik dinlemeyi tercih ettiğini biliyoruz. Diller de, türler de çeşitleniyor. Ancak elbette ağırlıklı olarak İngilizce şarkılar içeren çalma listelerine başka dillerden parçalar eklemek, vermesi kolay bir karar olmayabilir. Çünkü bu bir risk. Dinleyicilerin tepkilerini ölçmek, edinilen verilere göre hareket etmek gerekiyor.
Türk müzik piyasasını yakından takip ediyorsunuz. Türk sanatçıların ve dinleyicilerin ilgilendiği müzik türleri hakkındaki görüşlerinizi öğrenebilir miyiz?
Türkiye o kadar sürprizlerle dolu bir market ki… Arabesk gibi geleneksel bir türde bile Z kuşağından yükselen sanatçılar görebiliyoruz. Geleneksel müziklere olduğu kadar pop ve hip hop türlerine de ilgi büyük. Öte yandan rock müzik de bir çok ülkeye göre Türkiye’de daha fazla dinleniyor. Benim Türkiye ile ilgili en çok dikkatimi çeken veri ise şu: Türkiye, Türkçe müziğe bayılıyor! Yıl sonu özetlerine baktığımızda, genellikle Türkiye’de en çok dinlenen sanatçılar arasında ilk 10’da yer alan her ismin Türk olduğunu tespit ettik. Kısacası Türkiye bizim gözümüzde en değerli, en hızlı büyüyen marketlerden biri. Önümüzdeki yıllarda Spotify’ın Türkiye’yi ne kadar önemsediğini kanıtlayan gelişmelere şahit olacaksınız.
