Şebnem TURHAN
Alman hükümeti, 2024 bütçesinde bitki bazlı proteinlerin teşviki için 38 milyon Euro destek ayırmayı taahhüt etti. Böylesi büyük bir fon bitki bazlı protein geliştiricilerine bir hükümetten ilk kez geliyor. Gerçekten de önemli bir adım. Keşke bizim hükümetimiz de 2024 bütçesinde bitki bazlı proteinleri geliştiren Türk girişimcilerine destek verse ve dünyaya örnek olabilsek.
Alman Parlamentosu’nun Yeşiller Partisi üyesi ve Gıda ve Tarım Komitesi’nde görev yapan Dr. Zoe Mayer, bitki bazlı proteinlerin tanıtımı için 38 milyon Euro’luk fonu duyurdu ve bu kadar önemli bir fonun tahsisinin, geleneksel proteine alternatiflerin teşvik edilmesi açısından çok önemli bir an olarak tanımladı. Küresel gıda farkındalığı kuruluşu ProVeg International’ın Stratejik Direktörü Jens Tuider, Alman hükümetinin bu adımının protein tüketiminde dönüştürücü bir değişim için zemin hazırladığını ve çok önemli olduğunu vurguladı.
4 ANA KONUYA DESTEK DAĞITILACAK
ProVeg tarafından yayınlanan açıklamada, Almanya Federal Gıda ve Tarım Bakanlığı (BMEL) tarafından bitki proteini fonunun yönetilmesi için belirlenen adımlar yer aldı. Buna göre fonun dağıtımı için bitki bazlı protein çeşitlendirmesine yönelik dört adım bulunuyor ve bakanlık bunu ana hatlarıyla belirledi.
Şöyle ki fonun önemli bir kısmı yani 8 milyon Euro, hayvan yemi yerine doğrudan insan beslenmesine yönelik proteinlerin teşvik edilmesine ayrılacak. Jens Tuider'a göre, “Bu yatırım ileriye doğru atılmış kritik bir adım anlamına geliyor. Bu karar sayesinde proteinler gelecekte etkili bir şekilde kullanılabilecek.” Fonun en büyük dilimi olan 20 milyon Euro, “hayvancılığın aşamalı olarak durdurulmasına ve insan tüketimi için bitki bazlı, fermente ve hücreyle yetiştirilmiş proteinlerin üretimi ve işlenmesine geçişe yardımcı olmak” için ayrıldı. Jens'e göre geçiş yardımının önemi, ‘çiftçilere, kendilerinin gelecekteki protein tedarikinin vazgeçilmez ve değerli bir parçası olduğuna dair önemli bir sinyal' olması.
YENİLİKÇİ YÖNTEMLERİN TEŞVİKİNE 10 MİLYON EURO
Kalan 10 milyon Euro ise “bitki bazlı, fermente ve hücreyle yetiştirilmiş proteinlerin üretimi ve işlenmesi için yenilikçi yöntemlerin teşvik edilmesine” yönlendirilecek. Ayrıca, insan beslenmesine yönelik protein kaynaklarına ilişkin bir paydaş forumunun yanı sıra gelecekteki proteinlere odaklanan bir 'yeterlilik merkezi' de kurulacak. Jens durumu şöyle açıkladı: “Yetkinlik merkezi genç şirketlere önemli bir iletişim noktası sunacak ve Almanya'nın inovasyon için cazip bir konum olarak kalmasını sağlayacak.”
EŞİT HAKLAR İÇİN ÖNEMLİ BİR ADIM
Alman hükümeti tüm dünyaya örnek olacak bir adım attı ve daha önce yerel yönetimlerde görülen destekleri merkeziyete taşıyarak bitki bazlı proteinin gelişmesi için kesenin ağzını açtı. Bu durum umut ederiz ki diğer ülkeler için de örnek olur ve Türkiye’de de böylesi teşvikler görebiliriz. Yapılan araştırmalar hem Avrupa hem de ABD’de geleneksel hayvansal gıdalara olan ayrımcılığın sürdüğünü ortaya koyuyor. Stanford Üniversitesi’nin araştırması geleneksel hayvancılığa bitkisel alternatiflerine nazaran ABD’de 800, AB’de ise 1200 kat daha fazla teşvik verildiğini gösterdi. Alman hükümetinin hamlesi bu ayrımcılığın da giderilmesine katkıda bulunacak.
38 milyon Euro’luk fonun 8 milyon Euro’su, doğrudan insan beslenmesine yönelik proteinlerin teşvik edilmesine ayrılacak. 20 milyon Euro ise bitki bazlı, fermente ve hücreyle yetiştirilmiş proteinlerin üretimi ve işlenmesine geçişe yardımcı olmak adına kullanılacak. Kalan 10 milyon Euro, yenilikçi yöntemlerin teşvik edilmesinde değerlendirilecek.
