CANAN DEMİRAY
Renkli ve tartışmalı kişiliğiyle eski İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Britanya’nın en sevilen ve en nefret edilen halk figürlerinden biri oldu.
Küresel COVID-19 salgını nedeniyle dünyanın durma noktasına gelmesinden kısa bir süre önce, başbakanlık koltuğuna oturdu. Johnson hükümeti, virüsün yayılmasını azaltmak, ekonomiyi ayakta tutmak, NHS’yi desteklemek, birden fazla tecrit uygulaması ile sosyal mesafe kuralları getirmek ve ülke çapında bir aşı programını onaylamakla görevlendirildi. Bu ağır görev sırasında Johnson’ın ülkeye uyguladığı önlemler devam ederken kendisinin kuralları çiğnemesi, ‘Partygate’ olarak anılacak skandal haberleri Nisan 2022’de ceza almasına neden oldu. Daha önceki birçok olayda Johnson, Downing Street’te herhangi bir partinin gerçekleştiğini tamamen reddetmiş ve bu da kendisinin halka, medya ve Avam Kamarasına bilerek yalan söylediği yönündeki suçlamalara yol açmıştı.
Johnson’un zirveye doğru amansız yükselişi yalanlarla mı doluydu? Faking It uzmanları serisinin bu bölümünde, Boris Johnson’ın sözleri ve eylemlerini ilk kez kare kare inceliyor. Johnson’ın halk önüne çıktığında kullandığı, gerçeği manipüle etme ve saklama eğilimini vurgulayan sinyalleri, dil kullanımı ve davranışları tespit ediliyor.
Biz de programın uzmanlarından adli tıp psikoloğu Kerry Daynes’e Johnson hakkında sorular sorduk.
Bu belgeselde, Boris Johnson’ı inceleme ve projeye dahil olma sürecinizden bahseder misiniz?
Yedi yıl önceki ilk sezonundan beri Faking It programına dahilim. Program, yüksek riskli yalanları deşifre ediyor ve Boris Johnson da analiz için bariz bir adaydı. Programda ‘Profilci’ rolümle yer almaktan memnun oldum çünkü Johnson’ın dürüst olmayan davranışları tüm Birleşik Krallık’ı etkiledi ve pandemi sırasında yaptığı eylemler mutlaka incelenmeliydi.
Belgeselde Boris Johnson’ın beğenilme isteğinin, ‘Partygate’ skandalı sırasında aldığı kararlarda etkili olduğunu belirttiniz. Sizce bu onay ihtiyacı, onun genel liderlik tarzını ve başbakan olarak karar alma sürecini nasıl şekillendirdi?
Johnson, nihai bir popülist politikacı. Görünüşe göre sıkı sıkıya bağlı olduğu herhangi bir inancı yok ve neyin işine yarayacağını düşünüyorsa ona göre taraf değiştiriyor. Bu, beğenilmek istemekten çok, kazanmaya olan arzusuyla ilgili. Ne yazık ki, Johnson için bir kazanım olan şey, genellikle Birleşik Krallık için bir kazanım olmuyor, bu da onu tehlikeli bir lider seçimi haline getiriyor.
Johnson’ın düzensizliği ve olayları ciddiye almaması gibi özelliklerinin, COVID krizi sırasında özellikle sorun yarattığını vurguladınız. Bu nitelikler, onun krizi yönetme ve ülkeyi etkili bir şekilde liderlik etme yeteneğini nasıl etkiledi?
Johnson, bir liderden beklenilecek gerçek inanç ve bağlılıktan yoksun. Görünüşe göre Johnson ailesine özgü bir özellik olarak, onları ilgilendirmeyen şeyleri gülüp geçmek ve alakasız olarak görme eğilimindeler ve uyarıldığımız kriz karşısında erken tepki verememesi hem değerli zamanı hem de hayatları kaybetmemize neden oldu. Görünüşe göre bu durumu hiçbir zaman ciddiye almadı çünkü bu durum onu kişisel olarak olumsuz etkilemedi. COVID krizi, ayrıca beceri setindeki eksiklikleri de gözler önüne serdi, onu düzensiz, ayrıntılara dikkat etmeyen ve genel olarak derinliği olmayan biri olarak ortaya çıkardı, krizi ele almak için tutarlı bir plan yoktu.
Boris Johnson’ın itibarını yeniden kazanma şansı olduğunu düşünüyor musunuz? Eğer öyleyse, bunu başarmak için hangi adımları atması gerekir, yoksa bu durum geri dönülemez bir noktada mı?
Bence Johnson her zaman ulusal bir şaka olarak algılandı, ancak bu dağınık kişiliğini kendi avantajına kullanmayı başardı. Eminim ki, kendi ilerlemesi veya güç elde etmek için kullanabileceği bir fırsat penceresi açılırsa, bunu değerlendirmeye çalışacaktır. Hâlâ kendi kampında sıkı destekçileri var; insanları ve durumları manipüle etme konusunda her zaman yetenekli olmuştur. Ancak, halk yas tutarken parti yapan politikacı imajını üzerinden atabileceğini sanmıyorum.
