GÜLSEREN ÜST POLAT
Finans dünyasında çalışan profesyoneller, kumarbazlar, hilekârlar, kötü risk yöneticileri, ünlü traderlar ve başarılı yatırımcılar… Milyar Dolarlık Hikayeler kitabı, New York’tan Tokyo’ya, Londra’dan Singapur’a dünyanın dört bir yanındaki spot, vadeli ve türev piyasalarda geçen 14 farklı öyküyü anlatıyor. Yazar S. Cem Çiloğlu, çok büyük finansal skandallara yer verdiği kitabında, etkin para yönetimi için olmazsa olmaz iktisadi, matematiksel ve psikolojik jargonu da olabildiğince sade aktarıyor…
Milyar Dolarlık Hikayeler… İsmi ilk etapta başarıya giden yolculukları anlatıyor gibi ama okuru ters köşe yapan bir kitap. Yakın dönemde yaşanan kriz ve skandalları anlatıyor. Sizden dinleyelim bu öyküyü. Okuru ne bekliyor bu kitapta?
Milyar Dolarlık Hikâyeler, 10 başlıkta toplanmış; hisse senedi, döviz, faiz ve emtia piyasasında yaşanan 14 farklı hikâye anlatıyor. Bunlar New York’tan Tokyo’ya, Londra’dan Singapur’a dünyanın dört bir yanındaki spot, vadeli ve türev piyasalarda geçen öyküler. Finans dünyasında çalışan profesyonellerin, kumarbazların, hilekârların, kötü risk yöneticilerinin, ünlü traderların ve başarılı yatırımcıların başından geçmiş olaylar… Ayrıca kitapta, yatırım dünyasında kullanılan 300’ün üzerinde finansal kavramının açıklamasını, 140’tan fazlasının orijinal İngilizce karşılığını, 50’ye yakın örnek ve 30’dan fazla görselle birlikte bulabilirsiniz. Hayali olayları değil; büyük yatırımcıların, hazinecilerin, tanınmış trader ve portföy yöneticilerin gerçek hayattaki, gerçek işlemlerini okuyabilirsiniz. Amacım; etkin para yönetimi için olmazsa olmaz iktisadi, matematiksel ve psikolojik jargonu olabildiğince sade aktaran, 5 saatte okunabilecek, Türkçe, kaynak bir kitap sunabilmek. Ortalama bir yatırımcının ihtiyacı olan finansal araçları ve kulağa karmaşık gelen ancak bilinmesi gereken finans kavramlarını; yaşanmış hikâyelerle, ilgi çekici tarihi olaylarla anlaşılır şekilde açıklamak.
Böyle bir kitap yazma fikri nasıl oluştu?
Makroekonomi konusunda okumak, araştırma yapmak, dünyada ve Türkiye’de olup bitenleri takip etmek ve ufak notlar çıkarmak hem işimin bir parçası hem de en büyük hobilerimde biri. Aslında her şey, 2022 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde yayımlanmış, finans alanında çok satanlar listesinde girmiş Alpha Trader adında bir kitabı internetten sipariş ederek başladı diyebilirim. Okuduktan sonra kitabı çok beğendim. Türkçeye çevrilmesi ve genç kuşağın mutlaka okuması gerektiğini düşündüm. Ardından birkaç yayınevine mesaj atarak, eğer telif haklarını alırlarsa kitabı dilimize bizzat çevirebileceğimi söyledim. İki yayınevi olumlu cevap verdi ve içlerinden biri de haklarını satın aldı. Ben de yaklaşık 9 aylık bir çalışma ile 600 sayfalık bu eseri İngilizceden Türkçeye tercüme ettim. Kitap ülkemizde de kendi çapında bir ses getirdi diyebilirim. Bunun üzerine de benzer kitaplar okumaya, araştırmaya devam ettim. Yeni bulduklarımı yayınevleriyle tam paylaşmaya başlamıştım ki Kronik Kitap konuyu yüz yüze görüşmek üzere beni davet etti ve bir çeviri yerine kendi kitabımı yazmayı teklif etti. Her ne kadar kafamda hep böyle bir hayal olsa, elimde yıllardır biriktirdiğim notlar bulunsa da önce tereddüt ettiğimi itiraf etmeliyim. Ancak Kronik’in yaklaşımı, yönlendirmesi ve editörüm Murtaza Özeren’in de desteğiyle, geçtiğimiz yılın sonbaharında Milyar Dolarlık Hikâyeler’i yazmaya başladım.
Bu hikayeleri neye göre seçtiniz? Pek çok kriz ve skandalla dolu sonuçta sektör… Hikâyeleri, kitapta yer vermek istediğim finansal kavramlara göre seçtim. Bir yandan ilgili piyasada neler olduğunu anlatırken bir yandan da hikâyelerdeki kahramanların kullandığı finansal ürünleri, matematiği, oyuncuların psikolojisini açıklamaya çalıştım.
Siz de trader olarak çalıştınız ve kariyerinizi hala yatırım bankacılığı alanında sürdürüyorsunuz. Böyle bir kitap yazmak bir anlamda sizin için de risk değil miydi? Öncelikle yola “Ben kariyerimin başında hangi kavramları bilsem daha iyi olurdu?”, “Neler bana ilk başta söylenseydi, işime daha çok yarardı?”, “Piyasalarda yaşanan hangi tarihi olayları dinlemek, öğrenmek hoşuma giderdi?” gibi soruların cevabını arayarak çıktım. Anlattığım hikâyelerde geçen kurumlar ve isimlerle, olayların yerleri, zamanları ve tutarlarını, yazılı ve kamuya açık en az iki farklı kaynaktan teyit etmeye çalıştım. Elbette kendi bakış açımı ve yorumlarımı da kattım. Detayların nasıl yaşanmış olabileceğine dair kişisel görüşlerimi de hayal gücümü fazla zorlamadan ekledim. Dolayısıyla da kitabı, günlük sohbetlerde paylaşabileceği ilginç hikâyeler öğrenmek ya da pratik kullanımlarını merak ettiği temel finans kavramlarını anlamak için okuyanların, isterlerse basit bir internet aramasıyla tüm detaylarına ulaşabilecekleri şekilde dizayn ettim.
Kitapta yer alan hikayelerde siz ne kadar varsınız? Kahramanlarla ya da olaylarla bir bağlantınız oldu mu hiç?
Çeyrek yüzyıla yaklaşan profesyonel finans kariyerim boyunca pek çok farklı ülke ve kültürden yüzlerce insanla birlikte çalışma fırsatım oldu. Bu insanlardan bazıları hali hazırda çok ünlüydü, bazıları ise biz tanıştıktan sonra farklı nedenlerle tüm dünyada tanınır hale geldi. Kitapta bu karşılaşmalara ve bahsi geçen insanların başrolde olduğu çok büyük finansal skandallara da yer verdim. Bu bağlamda ‘Tombiş Kara Oğlan’ ve ‘Çikolata Tommy’ adlı hikâyelerin bendeki yeri farklı...
Peki, bu kitap finans sektöründe kariyerinin başında olanlara ne katacak?
Tüm dünyaya paralel şekilde finansal piyasalara olan ilgi, özellikle son 5 yılda, ülkemizde de çığ gibi büyüdü. Üniversite öğrencileri, kariyerinin başındaki beyaz yakalılar, belirli bir birikime sahip profesyoneller ve hatta emekliliğini yaşayanlar hem sosyal medyanın hem de ekonomi kanallarının itici gücü sayesinde finansal piyasalarda yatırım ve alım satım yapmaya başladı. Artan bu meraka karşın ne yazık ki Türkçemizde temel yatırım kavramlarını anlatan, uluslararası pratik kullanımlarına anlaşılır şekilde yer veren çok az kaynak mevcut. İşte Milyar Dolarlık Hikâyeler'i, bu boşluğu doldurabilmek ve finansal okuryazarlığa bir nebze katkı verebilmek amacıyla yazdım. Çok yakın tarihte yaşanmış ve finansal piyasalarda dönüm noktası olmuş olaylara yer vererek, günlük hayatta her yerde karşımıza çıkan finansal kavramları olabilecek en sade şekilde, örnek ve görsellerle anlatmaya çalıştım.
Okur, bu kitabı bitirdiğinde kendine hangi kıssadan hisseleri çıkarmalı? Siz yazar değil de okur olsaydınız kendi adınıza hangi başlıkları not ederdiniz?
Finansal piyasalarda alım satım ya da yatırım yaparken risk yönetimi ve varlık dağılımının önemi, bence Milyar Dolarlık Hikâyeler kitabının özü olarak nitelendirilebilir. Kitabı okuyanlar; sürdürülebilir şekilde para kazanmak, finans jargonuyla söylersek hep masada kalabilmek, nesilden nesle aktarılabilecek servetler biriktirebilmek için ne yapılması gerektiği kadar, ne yapılmaması gerektiğinin de anlatıldığını görecekler.
ŞUAN TADINI ÇIKARIYORUM
Bundan sonraki hikayeniz ne olacak peki? Ya da yine bu alanda yazmayı düşünüyor musunuz diyelim?
Okumak ve yazmak hayatımın bir parçası olmaya devam ediyor. Diğer taraftan ilk kitabımın, daha bir ay geçmeden 3 baskı yapması inanın benim için hayallerimin çok ötesinde bir durumdu. Yeri gelmişken kitabı alan, okuyan sosyal medya ve web sitem üzerinden övgülerini, görüşlerini, eleştirilerini paylaşan tüm okurlara, meslek büyüklerime ve üzerimde emeği olan hocalarıma teşekkürlerimi iletmeme izin verin. Hal böyleyken şuan yalnızca bunun tadını çıkarmayı düşünüyorum. Aklımdan elbette pek çok şey geçiyor ancak acele etmiyorum.
