Handan Sema CEYLAN
“Uzun zaman önce, çok çok uzak bir galakside…” diye başlar Star Wars. Bu tutkulu hayranları için masalların “bir varmış bir yokmuş” diye başlaması gibi vazgeçilmez bir açılıştır. Aileden Star Wars’çu değil Star Trek’çi olsak da her bölümünü hala aynı heyecanla izleyebilirim. Çocukluğu 70’lerde geçenler için uzay, bir Soğuk Savaş alanıydı. Aya çıkmak, uzayda önemli başarılara imza atmak Doğu ve Batı’nın amansız kavgasına dönmüştü. Biz 80 sonrası nesil için ise daha çok bilgisayar oyunuydu. Şimdiki zaman içinse hızla kaynaklarını tükettiğimiz gezegenimize alternatif arayışı…
Ege Serbest Bölgesi içinde gezerken, Ekonomi Muhabirleri Derneği (EMD) İzmir Şubesi ile birlikte bizi ağırlayan ESBAŞ’ın (Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi AŞ) Uzay Kampı’nı ilk gördüğümde ‘Milenyum’ için hayal ettiklerimiz geldi aklıma. Uçan arabalar, gezegenler arası seyahatler… Bu ziyaretimizin ardından ESBAŞ’ın davetlisi olarak Uzay Kampı’nı yeniden gezme şansım oldu.
Uzay Kampı Türkiye, iş insanı merhum Kaya Tuncer tarafından 12 Haziran 2000’de, İzmir’de kuruluyor. ABD’deki örneği ile birlikte sahip olduğu sertifikayla dünyadaki iki uzay kampından biri.
Türkiye’nin önde gelen endüstri parklarından Ege Serbest Bölgesi’nde, bir ESBAŞ (Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş) girişimi olarak açılan Uzay Kampı Türkiye’nin danışmanlığını NASA’da çalışan ilk Türk mühendis İsmail Akbay yapmış. Uzay Kampı Türkiye, Alabama Uzay Bilimleri Sergi Komisyonu Lisansı’na sahip ve Türkiye Kamplar Derneği üyesi.
Tam bu noktada ESBAŞ’ın kurucusu Kaya Tuncer’den bahsetmeden geçmek olmaz. Galatasaray Lisesi’nden mezun olduktan sonra Tuncer, ABD’de Berkeley’de burslu olarak okuyor. İnşaat mühendisi oluyor ve önemli projelerde yer alıyor. ABD’deki başarıları ona Ellis Adası Şeref Madalyası kazandırıyor. Ellis Adası, göçmenlerin ABD’ye girmeden önce transit merkezi olarak kullanılan bir yer. Göçmenler için simgesel bir anlamı var. ESBAŞ’ı kuran Kaya Tuncer, serbest bölge ile Türkiye’nin önemli ihracat atılımlarından birini yapmasını sağlıyor. 2012’deki vefatının ardından Tuncer’ın hem üretim hem de bilim için yaptığı çalışmaların bayrağını şimdi ESBAŞ’ta Dr. Faruk Güler taşıyor. İhracatın kalbi niteliğindeki serbest bölgenin içinde böyle bir bilim yuvası bulunması ve halen önemli ölçüde ESBAŞ tarafından fonlanması da önemli bir gösterge…
Türkiye Uzay Kampı’nda yürürken, sadece bir bilgisayar simülasyonun içinde gibi değilsiniz. Pek çok şeyi deneyimleme şansınız var.
Yer çekimsiz ortamda yürümek, uzayda bitki yetiştirmek, uzay mekiğinin komutanı, mühendisi ya da dış alanda kaynakçısı, tamircisi olmak, Mars’ta neler yapacağınızı planlamak gibi…
Özellikle çocuklar ve gençler ilgi gösteriyor Uzay Kampı Türkiye’ye. Yatakhanelerinde kalıp, astronot simülatörleriyle eğitim alıyorlar, dijital gezegenevinde astronomi dersleri görüyorlar.
Üstelik dünyanın çeşitli yerlerinden gelen yaşıtları ile birlikte İngilizce olarak düzenlenen program sayesinde gerçek anlamda ‘Dünyalı’ hissediyorlar.
Elbette yetişkinler için de programlar var. Daha çok şirketler odaklı. Yetişkin programları; katılımcıların motivasyonlarını artırmalarını, liderlik becerilerini geliştirmelerini, şirkete ve birbirlerine olan bağlılıklarını pekiştirmelerini ve eğlenceli bir atmosferde zaman geçirmelerini amaçlıyor.
Özellikle son yıllarda önem kazanan şirket içi eğitimlerin de bir parçası haline gelmiş durumda. Yetişkinler de kampta tıpkı çocuklar gibi yatakhanelerde kalıyorlar.
Uzay Kampı Türkiye’ye dünyanın pek çok ülkesinden de rağbet var. Zira ABD dışında bu onaya sahip başka bir kamp yok. Kampa katılan çocukların hangi ülkelerden geldikleri ise uzun bir liste.
Ama yine de sizinle paylaşalım: Azerbaycan, Bulgaristan, Yunanistan, İsrail, Polonya, ABD, Ürdün, Slovenya, Gürcistan, İngiltere, İtalya, El- Salvador, Kanada, Portekiz, Çin, KKTC, Güney Kıbrıs, Kazakistan, Şili-Uruguay, Romanya, Hindistan, Fransa, Almanya, Norveç, İspanya, Letonya, Ermenistan, Çekya, Litvanya, Filistin, Özbekistan, Kırgızistan, Avusturalya ve Rusya. Türkiye dahil bu ülkelerden gelen maddi imkanları kamp programlarına katılmaya uygun olmayan çocuklara burs da verilmiş. 2002 yılında başlayan burs programı çerçevesinde Türkiye’den 4 bin 205 kişi burs almış.
Toplam burs rakamı 34 farklı ülkeden gelen çocuklarla birlikte 8 bin 632. 6 günlük en uzun program Galaktik Yaz Kampı’ndan bu yıl da 265 çocuk burslu olarak faydalanacak.
Katılımcıların astronot simülatörleriyle eğitim, dijital gezegenevinde astronomi dersleri, roket yapımı ve fırlatılması, özel sunumlar gecesi, havuz aktiviteleri, barbekü partisi gibi etkinliklerle uzay bilimleri alanında eğitim alırlarken aynı zamanda aktif olarak eğlenip dinlenebilecekleri ideal bir yaz programı.
Uzay bilimleri ve teknolojileri alanında bilinçlendirmeyi hedefleyen yoğunlaştırılmış bir program... Uzay mekiği simülatörü ve uzay istasyonu entegrasyonuyla sanal uzay uçuşu, astronot kıyafetleri ve temel astronomi eğitimleri, astronot simülatörlerinin kullanılması gibi aktiviteleri içeriyor.
Uzay istasyonu ve uzay mekiği ile gerçekleştirilen sanal uzay uçuşu, simülatör kullanımı, tek kademeli model roket yapımı ve fırlatılması, sanal Mars keşfi, dijital gezegenevinde astronomi gibi etkinliklerle uzay bilimleri ve teknolojilerine karşı ilginin artırılması ve özgüven gelişiminin sağlanması hedefleniyor. Bu programın katılımcıları Uzay Kampı Türkiye eğitim merkezindeki tüm simülatörleri kullanabiliyor.
2030’lu yıllarda Mars’a yapılması planlanan ilk insanlı uçuşun hazırlıklarıyla gündeme olan Kızıl Gezegen, bu programla detaylı olarak ele alınıyor. Katılımcılar littleBits Mars Keşif Aracı Kiti ile kendi Mars Keşif Aracı dizaynları yaparak NASA’da çalışan bilim insanlarının yenidünyaları nasıl keşfettiklerini öğreniyor; Nesil Mars İnteraktif Mars Sergi alanında gerçekçi Habitat Modülleri ile ‘Mars Neslini’ keşfediyor.
Uzay istasyonu ve uzay mekiği entegrasyonuyla 1 saatlik sanal uzay uçuşu görevi, 3D yazıcılarla workshoplar, uzay giysileri, teleskopla gökyüzü gözlemi, dijital gezegenevinde konum astronomisi eğitimi, NASA tasarımlı astronot simülatörlerinin kullanılması gibi aktiviteleri içeriyor.
Program oluşturulurken Yıldızlar ve Gezegenler Macerası (YGM) programı temel alınıyor. Başlangıç-bitiş zamanları, süresi ve içeriği tamamen grubun taleplerine göre düzenleniyor.
Bir ebeveyn ve bir çocuğun birlikte katıldıkları program. Uzay istasyonu ve uzay mekiğiyle uçuş görevi, model roket yapımı ve fırlatılması, simülatör kullanımı gibi takım çalışması gerektiren etkinliklerle çocukların ebeveynleriyle olan iletişimlerini geliştirip, özgüven kazanmaları hedefleniyor.
Kampta konaklamalı kalmanın kuralı, 7-18 yaş grubunda olmak ya da yetişkin olmak. Ama ebeveynler de hafta sonlarında çocuklarıyla kampta kalabiliyorlar. Dolayısıyla sadece şirketler için değil aileler için de güzel bir birliktelik sağlıyor. 7-18 yaş grubu için 1,5 günden 6 güne kadar değişen sürelerde standart ve ayrıca özel programlar var.
