CANAN DEMİRAY
Dünyanın başına gelmeyen kalmadı. ‘Terminatör’ ve ‘Blade Runner’la robotlardan ve geleceğin karanlık yüzünden korktuk. ‘Last Ship’te bir virüs dünyamızı silip süpürdü, ‘The 100’ ekranımıza nükleer felaketi getirdi. ‘Snowpiercer’ ile iklim değişikliğinin kurbanı olanlarla bitmeyen bir tren yolculuğuna çıkarken ‘Into the Night’ ile bir uçağın içinde durmadan güneşten kaçanların izindeydik.
‘Under the Dome’ ile kırılmaz cam bir fanusun içindeki insanlarla beraber sıkıştık; ‘The Last Man on Earth’ta yalnızlığın nelere kadir olduğunu şahit olduk. Son olarak ‘Last of Us’ sayesinde ise mantar denilince aklımıza salgın, içimize ürperme gelmeye başladı.
Zombiler ve uzaylılar konusuna da artık girmeyeyim, onlar da başka bir kabus. Ekranda iyi kurgu ve görsel efektlerle bizim gerim gerim geren kıyamet sonrası film ve dizilerin cazibesi sizi de sürüklüyorsa klostrofobiye hazır olun, şimdi de yeraltının derinliklerine iniyoruz.
Hangi yıldayız bilmiyoruz; distopik bir gelecekteyiz, yeryüzü artık yaşanmaz halde. Dışarı çıkmanın ölüm anlamına geldiği inancıyla on bin insan yerin altına taşınmış, yüzlerce kat derinliğe uzanan dev bir siloyu kendine ev yapmış. İnsanlar oraya nasıl geldiklerini de dış dünyada ne olduğunu da bilmiyor, bunun nedeni ise insanlığa dair tüm geçmişin 140 yıl önce Silo’da çıkan bir isyanda asiler tarafından yakılıp yıkılmış olması. Bastırılan isyandan sonra istikrar sağlanmış, baktığınızda barış hakim.
Silo’nun kuralları var, ilk ve önemlisi geçmişi sorgulamak yasak; bu ağır suç kabul ediliyor.
‘Önceki’ zamanlardan kalma eşyaları yasaklamak da suç. Silo sakinlerinin dış dünyaya dair görebildikleri tek şey kirli bir camın ardından görünen çorak bir arazi. Dışarıdaki kirli kameranın camını silmek için dışarıya gönderilmek, bir kişinin alabileceği en kötü cezalardan biri. Buna ‘temizliğe’ gönderilmek deniyor.
Ağzınızdan çıkana da dikkat etmek lazım lakin eğer “dışarıyı kendi gözümle görmek istiyorum” derseniz bunun da geri dönüşü yok, talep edeni astronot vari bir kostümle kapı önüne bırakıyorlar. İçerdekiler çıkanları merak ve endişeyle izlerken çorak toprakta bir kaç metreden öteye gidebilen yok, anlayacağınız Silo’dan giden geri gelmiyor.
Siloda yüzlerce kat var, açıkça söylenmese de toplumsal tabakalaşma da bu katlarla paralel, en yetkililerin bulunduğu en üst kat. Silo’nun anayasası niteliğindeki ‘Antlaşma’ya uygun yaşamın bir parçası olarak sakinler hep bir ağızdan şunu söylüyorlar: “Neden burada olduğumuzu bilmiyoruz. Silo’yu kimin yaptığını bilmiyoruz. Silo dışındaki her şeyin neden böyle olduğunu bilmiyoruz. Dışarı çıkmanın ne zaman güvenli olacağını bilmiyoruz. Sadece o günün bugün olmadığını biliyoruz.”
İlk bölümde kahramanlarımız Holston ve Allison ile tanışırız. Holston Silo’nun şerifi, düzeni sağlayan kuralları katı bir şekilde uygulayan herkesin güvendiği bir adamdır. Bilgi işlemde çalışan sevgi dolu eşi Allison’un ise en büyük isteği çocuk sahibi olmaktır. Silo kurallarına göre bu istek izne tabidir. Doğum kontrol için vücuda yerleştirilen tüp çıkarıldıktan sonra geri sayım başlar, tam 1 yıl süre verilir. Bu sürede hamile kalınamadığında hak dolar.
Üçüncü ve son bebek iznini koparan Allison tüm denemelere rağmen hamile kalamayınca çaresizliğe kapılır. Çözüm arayışında yeni insanlarla tanışır ve bu insanlardan öğrenmeye başladığı bilgiler kendilerine şimdiye dek söylenenlerden şüphe duymasına neden olur.
Eşine açılması zor görünürken bir şeyler döndüğünden şüphelenen Holston karısını sıkıştırır. Ancak onun söylediklerini dinlemez, göstermek istediğine yasa dışı diye bakmaz ve karısı dışarı çıkmak istediğini söyleyince de yapabileceği birşey olmadığını düşünür. Kimseyi kayıramayacağı inancıyla karısının çıkışına izin verir. Allison geri dönemez. Prensiplerinden ödün vermemesi karısının gidişine mal olan Holson pişmanlık içinde yaşamaya devam ederken Silo’da cereyan eden bir olay, alt katlarda çalışan bir mühendis olan Juliette’le tanışmasına neden olur.
Holston ve Juliette, Allison’un neden gönüllü olarak dışarı çıktığını anlamaya çalışırken ortaya çıkaracakları sırlar Silo’nun geleceğini de etkileyecektir. Silo’da neler olup bittiğini, güç dinamiklerinin nasıl oluştuğunu görmek için 10 bölümümüz var.
Apple TV+’ta 5 Mayıs’ta prömiyer yapan Silo, Hugh Howey’in yayımlandığı andan itibaren fenomene dönüşen ve New York Times’ın en çok satan Wool üçlemesine dayanıyor. Dizinin yaratıcısı Graham Yost’u ise ‘The Americans’taki başarısıyla tanıyoruz.
Aksiyon dolu ‘Mission Impossible’ ve bir başka efsane yapım olan ‘Dune’dan tanıyacağınız Rebecca Ferguson başrol performansıyla dikkatleri üzerine çekiyor. Usta oyuncu Tim Robbins de üçüncü bölüm itibariyle karşımıza çıkıyor.
Geri kalan oyuncu kadrosu da oldukça zengin. Rashida Jones’dan David Oyelowo’ya ‘Game of Thrones’un Ser Jorah’ı Iain Glen’den ‘Succession’da Roy kardeşlerin Lady annelerini canlandıran Harriet Walter’a kadar birçok başarılı yıldız var.
Elbette, bir çok bilimkurgu gibi, ‘Silo’nun da izleyicilerine toplum hakkında söyleyecekleri var. COVID nedeniyle bilinmezlikler içinde neredeyse iki yıl kapalı kaldığımız günlerin yarattığı psikolojik durumu yeni yeni atlatırken Silo sakinleriyle empati kurabilirsiniz. Kadın bedeni üzerindeki kontrol ve baskı ise aynen bu kıyamet sonrası zamanı anlatan dizideki gibi, günümüzün gerçeklerinden biri. Otoriter düzeni sorgulayamama kültürünü de, bir toplumun aldatılmasını da gerçek dünyamızda görmemiz mümkün. Ancak ilk iki bölüm Silo’da işlerin böyle kalmayacağının işaretlerini veriyor. Rehberimiz Ferguson’un bizi çıkaracağı yolculukta tüm engellere rağmen ilerlemenin yolunu bulmasını heyecanla izlemeye hazır olun. O aradığı cevapların peşinde hayal bile edemeyeceği kadar derinlere inmek zorunda kalırken Silo’nun kasvetine karşı umut yeşerecek. Dizinin dinamik hikaye anlatımı ve görselliği sizi ekrana bağlayacak, şimdiden iyi seyirler.
