Şebnem TURHAN
Bitkisel beslenme, araştırmacıların en gözde konularının başında geliyor. Özellikle pandemiyle birlikte hem sürdürülebilir bir dünya hem de insan sağlığına ilişkin endişelerin artması da hem vegan yaşamı hem de bitkisel beslenmeye yönelimi artırıyor. ABD’de yapılan yeni bir araştırmaya göre de et, süt ve şekerli yiyecekleri bırakmak ve daha fazla bakliyat, kepekli tahıllar, meyve, sebze ve kuruyemiş yemek, yaşam beklentinizi on yıldan fazla artırabilme potansiyeline sahip.
ABD’de hakemli haftalık tıp dergisi PLOS Medicine’de yayımlanan araştırmada araştırmacılar, ABD’deki yetişkinlerin yaşam beklentisine odaklandı ve daha sağlıklı beslenme seçimlerini yaşamın erken dönemlerinde yapmanın önemli yaşam beklentisi kazanımlarına yol açabileceği sonucuna vardı.
Tipik bir Batı diyetini tam tahıllar, bakliyat, meyve, sebze ve kuruyemişler açısından zengin bir “optimal diyet” ile karşılaştırdılar. Erken yaşlardan itibaren daha sağlıklı bir diyet yemenin, kadınlar için 10.7 yıl ve erkekler için 13 yıl yaşam ekleyebileceğini buldular.
Araştırmada Batı diyeti olarak tanımlanan ve ortalama bir Amerikalı tarafından tüketilen tipik beslenme biçiminde, neredeyse hiç bakliyat (bezelye, fasulye ve mercimek) tüketilmezken çok az meyve ve sebze yer alıyor. Bu Batı diyeti, genellikle çok fazla kırmızı ve işlenmiş et, süt ürünleri, şekerli içecekler ve rafine tahıllar içeriyor.
Araştırmacıların bulduğu en büyük yarar, daha fazla bakliyat, kepekli tahıllar ve kuruyemişler ve daha az kırmızı ve işlenmiş et yiyerek elde edildi. Ancak tek başına daha fazla bakliyat yemek, hem erkekler hem de kadınlar için iki yıldan fazla yaşam beklentisi ekleyebilme potansiyeli barındırıyor.
Yaşlı insanlar için de araştırma kazanımların daha küçük ama yine de önemli olacağına dikkat çekiyor. Araştırmaya göre, 60’larındaki insanlar, daha sağlıklı alternatifler için kırmızı ve işlenmiş eti değiştirirlerse, ömürlerine 8.4 yıl daha ekleyebilecekler. Buna ek olarak, 80’lerinde olanlar bile bitkisel beslenmeye geçerek hala 3.4 yıl kazanabilirler.
Araştırmacılar şu sonuca vardı: “Farklı gıda gruplarının göreceli sağlık potansiyelini anlamak, insanların uygulanabilir ve önemli sağlık kazanımları elde etmelerini sağlayabilir.” Araştırmalara göre gıda, sağlık için en büyük temeli oluşturuyor.
The Lancet’te yayınlanan Küresel Hastalık Yükü Çalışması, yetersiz beslenmenin her yıl 11 milyon ölüme neden olduğu tahmin ediliyor ki bu dünyada her beş yetişkinin ölüm sebeplerinden birini oluşturuyor.
