Şebnem TURHAN
Hayvan refahı ve insan sağlığı için en önemli ayın içindeyiz. Evet ocak ayı İngiltere başta olmak üzere dünyanın bir çok ülkesinde bitkisel beslenme ve veganlığı tecrübe etme kampanyasının yürütüldüğü ay olarak tanımlanıyor. Geçen yıl dünyanın çeşitli ülkelerinden 629 binden fazla insan bitkisel beslendi ve bu sayede 2.16 milyon hayvan kurtuldu. 228 ülke ve bölgeden Veganuary olarak adlandırılan kampanyaya katılanlar sayesinde şirketler de toplu olarak bin 561 yeni vegan ürün ve menü seçeneği sundu. Bu yıl hem insanlar hem de şirketler çok daha fazlasını yapmaya kararlı. Biz de Türkiye’den bu kampanyaya katılmak isteyenler izin bir rehber hazırlayalım dedik. İşte Veganuary’i rahatça geçirmeniz ve bitkisel beslenmeyi ciddi ciddi düşünmeniz için bilmeniz gerekenler:
Dünyanın her yerinden insanları ocak ayı için vegan olmaya teşvik eden ve destekleyen yıllık bir kampanyadır.
Veganuary, Ocak 2014’te başladı ve popülaritesi istikrarlı bir şekilde arttı. İlk başladığında 3.000’den biraz fazla kişi katılırken Ocak 2022’de bu rakam 629.000 kişiye ulaştı. Veganuary, 2017’den bu yana insanları yılın diğer zamanlarında 31 gün boyunca vegan olmaya teşvik ediyor. Hatta ocak ayında bunu yapmanız da şart değil en önemli ay ocak olsa da istediğiniz bir ay bunu deneyebilirsiniz.
Öncelikle hayvanlar için denemek zorundasınız. Veganuray’de insanların en önemli motivasyonu ise sağlık olarak öne çıkıyor. Vegan bir yaşam sizi doymuş yağdan, hayvansal içeriklerden uzak tuttuğu için damarlarınız bir ay boyunca bayram ediyor desek yeridir. Ama biraz da hayvan refahından bahsedelim. Her yıl 70 milyardan fazla kara hayvanı öldürülüyor ve balık sayısı daha da şaşırtıcı, 2 trilyon balık beslenme iddiasıyla yok ediliyor. Bu hayvanların öldürülmemesi sizin elinizde, çatalınızdaki neyse siz de osunuz bir yerde. Ve Veganuary size bu seçimi deneme şansı veriyor. Çevresel etkilere gelince, WWF’e göre, Amazon’daki mevcut ormansızlaşmanın yüzde 80’inden şaşırtıcı bir şekilde büyükbaş hayvancılık sorumludur. Veganuary’de vegan olmak, gezegen üzerindeki etkinizi azaltmanın harika bir yolu olarak da öne çıkıyor.
Veganlar hayvanları, balıkları, deniz canlılarını ve onlardan üretilen hiçbir şeyi yemezler. Buna süt ve yumurta ile peynir, peynir altı suyu, jelatin gibi tüm yan ürünler dahil. Ek olarak, veganlar, arılar için yiyecek olduğu için bal yemezler.
Veganlar et, balık, peynir, yumurta ve süt yani tüm hayvansal ürünler yerine sebze, meyve, kuruyemiş, tahıl, baklagil ve vegan alternatiflerini yerler. Meyve suları ve alkolsüz içeceklerin çoğu, alkollü içkiler gibi vegan. Herkesin tipik olarak yiyeceği şeylerin çoğu vegan ama siz henüz fark etmemiş olabilirsiniz. Pek çok cips ve vegan bisküvi bulunuyor. Hemen telefonunuzdan favori süpermarketinize vegan yazın ve çıkan ürünlere şöyle bir bakın. Eminim şaşıracaksınız!
Veganuary, türünün ilk vegan taahhüdü değil, ancak onu farklı kılan, insanların aynı ay boyunca, aynı zamanda katılması. Veganuary katılımcıları, bir ay boyunca vegan olmak için birbirini destekleyen aktif ve canlı bir topluluğun parçası oluyor. Katılımcılar, sosyal medyada ve yüz yüze toplantılar aracılığıyla etkileşim kuruyor, ipuçlarını ve vegan yemek tariflerini paylaşıyor ve birbirlerini teşvik ediyorlar. Bu kadar çok insanın Veganuary’i seçmesinin en büyük nedeni de bu paylaşım... Veganuary aracılığıyla, ister bir birey olarak, ister bir aile olarak, ister bir arkadaş grubuyla olsun, veganizme dokunabilirsiniz. Veganuary’e bir meydan okuma olarak katılım da mümkün, bu kişilerin üzerindeki baskıyı biraz azaltıyor. Ve tabii ki pek çok kişi de yıla sağlıklı başlamayı planlıyor. Birçok marka da yeni vegan ürünlerini piyasaya sunmak için Veganuary’i bekliyor . Böylece taze veganların daha fazla seçeneği oluyor, kampanyalardan da yararlanabiliyorlar.
Veganuary’e katılmayı düşünüyorsanız ve bir kampanyanın parçası olup bilgilerden yararlanmak istiyorsanız Veganuary. com’a kaydolabilirsiniz. Eğer İngilizce problemi çekiyorsanız Türkiye Vegan Derneği, kolayvegan. com’u ve bir çok vegan içerik üreticisinin teşvik edici bilgilendirici metinlerinden yararlanabilirsiniz. Bir sonraki adım ise biraz araştırma ve hazırlık yapmak. Ancak bu göründüğü gibi zor değil. Birkaç alışkanlığınızı değiştirdiğinizde ve farkındalığınızı artırdığınızda göreceksiniz ki çok kolay. Bunun için kendi instagram hesabım @basitvegan adresini de öneriyorum. Çoğu restoranda artık vegan alternatifler olduğunu göreceksiniz, geleneksel yemeklerimizi yani kuru fasulye, pilav, mercimek çorbasını tereyağı kullanmadan yaptığınızda vegan olduğunu fark edeceksiniz. Vegan lokantaları uygulamalarda arattığınızda karşınıza çıkan seçenekler sizi şaşırtacak. Kebaplardan pideye, geleneksel Türk yemeklerinden, yabancı mutfakların özel yemeklerine kadar birçok vegan alternatif var. Vegan peynirler, tereyağlar, sucuklar, dönerler, kebaplar artık hepsi ulaşılabilir fiyatta ve yaygın şekilde piyasada bulunuyor. Sadece sizin harekete geçmeniz gerekiyor.
Veganuary ocak ayı boyunca vegan olmayı destekleyen bir kampanya. Ama her kampanyada olduğu gibi önemli olan katılmak diyeceğim... Veganlık bir varış noktasından ziyade bir yolculuk. Ve bu yolculuğa adım attığınızda eminim sonuna kadar gitmeyi isteyeceksiniz. Arada elbette ki sarsılmalar zorlanmalar olacaktır. İşte tam bu anda Veganuary’nin paylaşımları devreye giriyor. Sizin gibi yüzlerce kişinin de zorlandığını ve bu zorluğu ise birbirinin desteğiyle atlattığını görünce siz de devam etme gücü bulacaksınız.
