Didem ERYAR ÜNLÜ
PepsiCo’ya İngiltere Yiyecek Pazarlama Direktörü olarak 10 yıl önce katıldınız. Dijital dönüşüm inisiyatiflerini başlattınız... Yeni görevinizde önceliklerinize neler olacak?
Ana odağım, PepsiCo Pozitif stratejimiz kapsamındaki hedeflerimiz ve taahhütlerimiz doğrultusunda çalışmak olacak. Uçtan uca dönüşüm ile sürdürülebilirliği tüm organizasyonumuza yaymak için gerekli aksiyonları almaya odaklanacağım. Bu çerçevede ‘Pozitif Tarım’, ‘Pozitif Değer Zinciri’ ve ‘Pozitif Seçenekler’ olmak üzere üç temel başlık altındaki aksiyonların iş stratejisine etkin bir şekilde uygulanmasını önceliklendirmeyi sürdüreceğim. ‘Pozitif Tarım’ başlığı altında yenileyici tarım uygulamalarından sözleşmeli tarıma, çiftçileri bilinçlendirmeyi amaçlayan eğitim odaklı çalışmalardan tarımda teknoloji kullanımına kadar uzanan birçok alandaki çalışmalarımızın, hedeflerimiz doğrultusunda geliştirilmesine liderlik edeceğim. ‘Pozitif Değer Zinciri’ başlığı altında net-sıfır emisyona ulaşma, net su pozitif şirket olma ve ambalaj sürdürülebilirliğini iyileştirme yönündeki aksiyonlarımızı daha da güçlendirmeye odaklanacağım. Ayrıca ilham veren markalarımız aracılığıyla tüketicilere ‘Pozitif Seçenekler’ sunmak için hayata geçirilen yenilikçi ürün ve çözümlerin Türkiye pazarında da yaygınlaşması için çalışacağım. Bununla birlikte sürdürülebilirlik ile birlikte iki küresel ana eğilimden biri olan dijitalleşme de ajandamda öncelikli olmaya devam edecek. İşimizi daha hızlı ve daha sonuç odaklı hale getirmek için dijitalleşmeye sürekli yatırımı esas alıyoruz. Bu anlayışla özellikle e-ticaret, dijital pazarlama, yeni iş yapış modelleri ve inovasyonu akıllıca kullanarak verimlilik odağı ile yatırımların sürdürülebilir olmasını sağlamak da ajandamın öncelikli gündem maddeleri arasnda olacak.
PepsiCo, sürdürülebilirlik konusunda önemli rol üstlenen şirketlerden. Bu kapsamda öncelikleriniz neler olacak?
PepsiCo içerisinde tüm dünyada yüzde 100 yenilenebilir elektrik hedefine ulaşan ilk ülkelerden biriyiz. Organik Atık İşleme Tesislerimizde elektrik üretim kapasitesini artırarak, fabrikalarımızın elektrik ihtiyacının yüzde 50’sini bu tesislerden karşılıyoruz. Elektrik ihtiyacımızın geri kalan kısmını solar panellerden ve yenilenebilir elektrik tedariki sağlayan şirketlerden temin ediyoruz. Diğer taraftan Net Su Pozitif Hedefi doğrultusunda Türkiye’de geliştirdiğimiz projelerle tarımda birim başına kullandığımız suyu yüzde 50 azaltmayı, su kullanımımızı ise yiyecek fabrikalarında yüzde 18, içecekte ise yüzde 24 oranında azaltmayı başardık. Geri dönüştürülmüş PET kullanımında lider firmalardanız. İçecek sektöründe bir ilk olarak Pepsi, Yedigün ve Fruko gibi Gazlı içecek ürünlerimizde kullandığımız 1 litre pet şişelerimizin tamamı yüzde 100 geri dönüştürülmüş plastikten üretiliyor. 6 fabrikamızın hepsi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Sıfır Atık Belgesi’ne sahip.
Tarım alanında, özellikle de yenileyici tarım konusunda önemli çalışmalar yapıyorsunuz, değil mi?
“Pozitif Tarım” kapsamında birçok çalışma yürütüyoruz. Sözleşmeli tarım çerçevesinde, Türkiye’deki cipslik patates üretiminin yüzde 63’ünü Türkiye’deki 20 şehirde toplam 50.000 dönüm arazi üzerinde binlerce çiftçi ile birlikte yapıyoruz. Çiftçilerimizi 15 yıldır tedarikçi eğitim ve iletişim platformu olan PepsiCo Agro Akademi ile destekliyoruz. Tarımda teknolojiyi çok etkin bir şekilde kullanıyoruz. Teknoloji yatırımlarımız sayesinde, iş birliği yaptığımız çiftçilerin tarlalarında 2010 yılından beri net tarla verimleri %30 artırıldı; depo fireleri %26 azaldı. Birim patates üretiminde salınan CO2 seviyesi ise yine %50 azaltıldı. Düşük basınçlı sulama teknolojileri konusunda yaptığımız çalışmalar ve verim artışı sayesinde tarımda birim başına kullandığımız suyu Türkiye’de %50 azaltmayı başardık.
Croptrak adlı uygulamamızla tüm tarlalarımızda yapılan uygulamaları online olarak takip ediyor ve aldığımız verilere göre çiftçilerimizi yönlendiriyoruz. Bu konudaki çalışmalarımızın önemli unsurlarından biri de toprağı koruyarak beslemek. Özellikle organo-mineral gübre kullanımı bu konuda çok fayda sağlıyor ve kimyasal kullanım oranının azaltılmasına da ciddi katkı sunuyor. Bu farkındalıkla biz de PepsiCo Türkiye olarak yiyecek fabrikalarımızda oluşan organik atıklardan önce biyogaz, akabinde de çıkan posayı minerallerle zenginleştirerek kendi organomineral gübremiz Naturalis’i üretiyoruz. Geleneksel bir gübreye kıyasla Naturalis, %40 daha az kimyasal içeriyor ve organik içeriğin yanı sıra besin de sağladığı için toprakta pozitif etki yaratıyor.
Beklentiler, planlar, temel riskler neler önümüzdeki seneye yönelik?
2023 hepimiz için çok önemli bir yıl. Çünkü 2023’te Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100’üncü yılını kutlayacağız. O yüzden ülkemizin daha aydınlık yarınlara ulaşması için büyük bir adanmışlıkla çalışmaya devam edeceğimiz, manevi değeri de çok yüksek bir yıl olacak. PepsiCo Türkiye olarak biz de bilimi, teknolojiyi, dijitalleşmeyi ve inovasyonu esas alarak PepsiCo Pozitif stratejisi doğrultusunda sürdürülebilir bir yaşam için çalışmayı sürdüreceğiz. Bizim için tüm paydaşlarımızı sürdürülebilirlik odaklı dönüşüme dahil etmek çok önemli. Çünkü çalışanlarımızı, tedarikçilerimizi, iş birliği yaptığımız kurum ve şirketleri bu dönüşümün bir parçası haline getirmediğimiz sürece koyduğumuz sürdürülebilirlik hedeflerine gerçek anlamda ulaşamayız. Bu sebeple Pozitif Değer Zinciri kapsamında PepsiCo global olarak 2040 yılına kadar net-sıfır emisyona ulaşmayı, net su pozitif şirket olmayı ve ambalaj sürdürülebilirliğini iyileştirmeyi amaçlıyor. Bunları tüm paydaş ağını kapsayacak şekilde başardığımızda istediğimiz hedeflere de ulaşmış olacağız.
PepsiCo, Pozitif Tarım ile global olarak 2030 yılına kadar yenileyici tarım uygulamalarını neredeyse şirketin tüm tarımsal ayak izine eşit olacak şekilde 28,3 milyon dönüm alana yaymayı, bu sayede 3 milyon tondan fazla sera gazı emisyonunu azaltmayı hedefliyor. Biz de PepsiCo Türkiye olarak bu konuda daha önce söz ettiğim çalışmalarımızı 2023’te daha da hızlandıracağız. Bu çalışmalarla PepsiCo’nun 2030 yılı için global olarak koyduğu yüzde 100 yenileyici tarım uygulamalarına geçiş hedefine iki yıl önce, 2028’de ulaşabileceğiz. Tarımdaki temel girdilerimizi sürdürülebilir yollardan tedarik etmeye ve geçim kaynaklarını iyileştirmek için çiftçileri sözleşmeli tarım ve PepsiCo Agro Akademi ile desteklemeye devam edeceğiz.
Pozitif Seçenekler kapsamında da PepsiCo’nun çok güçlü global hedefleri var. 2030 yılına kadar plastik ambalajlarda %50 geri dönüştürülmüş içerik kullanmak, küresel yiyecek ve içecek portföyünde porsiyon başına geri dönüştürülmemiş plastiği %50 azaltmak ve SodaStream işini küresel olarak ölçeklendirerek, 200 milyardan fazla plastik şişe kullanımının azaltılmasına yardımcı olmak gibi çok önemli hedefleri küresel olarak gerçekleştirmek için çalışıyoruz.
PepsiCo Türkiye Genel Müdürü Ece Aksel’in, Orta Avrupa Genel Müdürü olarak atanmasının ardından, PepsiCo Türkiye’nin Genel Müdürü olan Evrim Şen, genç yaşına rağmen, elde ettiği başarılarla dikkat çeken bir isim. Evrim Şen; PepsiCo’ya İngiltere Yiyecek Pazarlama Direktörü olarak 10 yıl önce katıldı. PepsiCo’daki kariyerinde, Doğu Avrupa Yiyecek Kategorisi Pazarlama Kıdemli Direktörü, Türkiye Pazarlama Kıdemli Direktörü ve Türkiye Ticari Fonksiyonlar Kıdemli Direktörü görevlerini başarıyla yürüttükten sonra 2020 yılı itibarı ile Satış Başkan Yardımcısı görevine geçerek tüm satış kanallarıyla birlikte DX ve GTM ekiplerinin liderliğini üstlendi. Şen, azmi, tüketici ve müşteri odaklılığı ve organizasyonel liderliği ile önemli dijital dönüşüm inisiyatiflerini başlatmanın yanı sıra satış kanallarında büyümenin hızlanmasına liderlik etti. PepsiCo’ya katılmadan önce Cadbury ve Johnson & Johnson’da Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgelerinde pazarlama ve strateji alanlarında çok sayıda farklı görevler üstlenen Şen, ayrıca, küresel bir sivil toplum kuruluşu olan AIESEC’te yöneticilik yaptı.
Toplumsal cinsiyet eşitliği ve nitelikli eğitim odaklandığımız iki önemli toplumsal konu. Bugün tüm dünyadaki dağılıma baktığımızda PepsiCo yöneticilerinin yüzde 42’si kadınlardan oluşuyor. Türkiye’de bu oran çok daha yüksek, üst yönetimimizin yüzde 54’ü kadınlardan oluşuyor. Bununla birlikte kadının iş hayatına kazandırılması ve iş hayatında ilerlemesi için pek çok oluşum ile bir aradayız. Bunlar; LEAD Network, Out&Equal, LeaderShift, Network Executive Women. Million Women Mentors programının Türkiye ayağı olan Milyon Kadına Mentör girişiminin Türkiye’deki ilk gününden bu yana kurucu destekçisiyiz ve çalışanlarımızdan 40 gönüllü arkadaşımız öğrencilere her ay mentorluk desteği veriyor. Bu çerçevede bir süre önce hayata geçirdiğimiz “PepsiCo Bilim Kızları Akademisi” projesi ile Türkiye’nin dört bir yanında STEM alanında eğitim gören kız öğrencileri destekleyerek, kariyer basamaklarını sağlam bir şekilde tırmanmalarını sağlıyoruz. Projemiz ile 200 kız öğrenciye TEV üzerinden burs verilmesini sağlıyor, eğitimden, mentorluğa, seminerlerden panellere kadar uzanan birçok başlıkta destek sağlıyoruz.
