OKAN ALTAN
İkinci Dünya Savaşı sonrası Daimler-Benz, motorsporlarına dönüş yaparak markanın imajını güçlendirmeyi ve satışlarını artırmayı hedefliyordu. 1950’de başlayan Formula 1 Şampiyonası’na hemen katılmadılar, çünkü o günkü mevcut kuralların 1953 sonuna kadar uzatılması tartışmalıydı. 1951’de yeni bir motor formülü kararlaştırıldı ve atmosferik motorlar için 2,5 litre, kompresörlü motorlar için 750 cc sınırı getirildi.
Mercedes-Benz, 1952 sezonunda 300 SL yarış otomobiliyle spor otomobil yarışlarına katılıyordu. Fakat Alfa Romeo’nun 1951 sonunda Formula 1’den çekilmesi, CSI organizasyonunun Formula 2 kurallarına geçiş yapması ve Ferrari’nin 500 modeliyle iki yıl boyunca şampiyonluğu domine etmesi, Almanları zorlu mühendisliklerle meşgul edecekti… 1952’de kesinleşen yeni 2,5 litrelik Formula 1 düzenlemesine uyum sağlamak isteyen Daimler-Benz, 1953’te yarışlara ara vererek yeni bir Grand Prix otomobili geliştirmeye odaklandı.
1954 için hazırlanan W 196 R, 2,5 litrelik sıralı sekiz silindirli motoru, desmodromik valf sistemi ve direkt yakıt enjeksiyonuyla 257 beygir gücüne ulaşıyordu. Mercedes-Benz, bu mühendislik harikasıyla 1954 ve 1955 sezonlarında Formula 1’de Juan Manuel Fangio ile şampiyonluklara ulaştı ve yarış dünyasına yıldız damgasını vurdu.
Motor sporları tarihinin en etkileyici mühendislik eserlerinden biri olan bu orijinal 1954 Mercedes-Benz W 196 R ‘Stromlinienwagen’, RM Sotheby’s tarafından Stuttgart’taki Mercedes-Benz Müzesi’nde geçen hafta sonu düzenlenen özel bir açık artırmada 51 milyon 155 bin Euro (53,917.370 dolar) gibi çarpıcı bir fiyata satıldı.
Bu olağanüstü otomobil, bugüne kadar en yüksek fiyata satılmış Grand Prix yarış aracı unvanını kazanırken, yalnızca 2022’de 135 milyon Euro değer biçilen efsanevi Mercedes-Benz 300 SLR ‘Uhlenhaut Coupé’ tarafından geçildi.
Aslında tarihi önemiyle benzersiz ve paha biçilemez olan bu antika yarış aracı, 1965 yılında Mercedes-Benz tarafından Indianapolis Motor Speedway Müzesi’ne bağışlanmış ve o tarihten bu yana titizlikle korunmuştu. Ancak müze, koleksiyonunu güçlendirmek ve restorasyon projelerine kaynak sağlamak amacıyla bu eşsiz parçayı satışa çıkarmaya karar vermişti. Müzayedede büyük ilgi gören 00009/54 şasi numarasıyla W 196 R, dünya çapındaki koleksiyoncuların telefon ve salon içi teklif savaşına sahne oldu ve rekor fiyatla el değiştirdi.
Mercedes-Benz’in efsanevi ‘Silber Pfeile/Gümüş Oklar’ serisi, 1950’lerin başında Grand Prix dünyasını kasıp kavurdu. 1954’te yeni regülasyonlarına uyum sağlamak için geliştirilen bu W 196 R, dönemin en büyük yarışçılarının ellerinde rakipsiz bir güç haline geldi. Juan Manuel Fangio, Karl Kling, Hans Herrmann ve Stirling Moss gibi motor sporlarının efsanevi devleri, bu otomobilin direksiyonunda tüm pistlerde fırtınalar estirdiler.
İki sezon boyunca kazandığı 11 yarış ve üç farklı serideki şampiyonluklarla W 196 R, Grand Prix tarihinin en başarılı otomobillerinden biri olarak adını altın harflerle yazdırdı.
Bu özel ikonik satış, Stuttgart’taki Mercedes-Benz Müzesi’nde gerçekleşen tek araçlık özel bir müzayede ile tamamlanırken, buradaki 3 yıl önceki 135 milyon Euro’ya alıcı bulan 300 SLR ‘Uhlenhaut Coupé’nin de satıldığı salonda tarih yeniden yazıldı. Mercedes-Benz Heritage CEO’su Marcus Breitschwerdt, “Bugün gerçek bir efsane yeni sahibine kavuştu. Silver Arrows, hem motorsporları hem de otomotiv dünyasında zamansız ikonlar olarak parlamaya devam ediyor” diyerek satışın önemini vurguladı.
Mercedes-Benz mühendisleri tarafından geliştirilen 2.5 litrelik 8 silindirli enjeksiyon motoru ve ileri düzey aerodinamik gövdesi ile dönemin en teknolojik yarış aracı olan W 196 R, şimdi artık özel bir koleksiyonun en değerli parçalarından biri olarak yeni bir yolculuğa çıkıyor. Her yönüyle hatasız şekilde korunmuş bu araç, sadece yarış tarihinin değil, mühendislik sanatının da bir başyapıtı olarak geleceğe taşınacak.
Bu arada, tam 71 yıllık teknik özelliklerine baktığımızda; önde uzunlamasına yerleştirilmiş sağa doğru 53° eğimli M 196 R 2.496 cm³ motorunun emme supapları silindir başına 1 adet, eğimli yerleştirilmiş, desmodromik mekanik kontrollü… Her biri 4 silindir için 2 çelik blokta kaynaklı sac su ceketiyle, her silindir bloğunda 2 üstten eksantrik mili dişlilerle tahrik vererek supap zamanlaması gerçekleştirilirken, ateşleme avansı ise otomatik olarak direkt enjeksiyonlu dört zamanlı benzinli motor çalışma prensibinde hazırlanmış. Yakıt kapasitesi 265 litre, 215 km/h hızları geçerken yakıt tüketimi 30-40 lt/100 km…
Azami 9.500 1/min devir çevirirse de, 8.260 devirde sürekli gücü olan 256 HP’ye ulaşan W 196 R, 294,2 Nm’lik maksimum torkuyla da rakiplerini korkutuyordu…
Su devir daimli soğutma sistemi, dişli pompa ile kuru karter basınçlı yağlama sistemi, 2,5 lt yağ tüketimi, sindirlerle kaynaklı silindir kafası, yüksek gerilimli Bosch MZ/ZJ 08 R çift manyeto ateşleme sistemi de, 50’lerin en iyi motor mühendisliğinin ayrıntılarıydı…
İşte bu özelliklerdeki bir mekanik şaheserin bu yeni rekor satışıyla Mercedes-Benz’in koleksiyon otomobilleri piyasasındaki tartışmasız liderliği bir kez daha gözler önüne serilirken, Gümüş Oklar’ın mirası da yeni nesillere aktarılmaya devam ediyor. İster pistlerde, ister müzayedelerde olsun, bir yıldız yarış otomobili parlamaya her zaman devam edecek!
