Merve YEDEKÇİ
Hikmet Barutçugil, ebru sanatını nasıl tanımlar? Sizin için ebru sanatı ne ifade ediyor?
Ebru sanatında oluşan desenler ustasının mutlak iradesinin dışında gelişir. Desen, kendi kendine bir ‘külli irade’ ile oluşur. Ustasının yapacağı tek şey, hayranlıkla olup biteni temaşa etmek. Batı ve İslam sanatlarının temel güzellik ilkeleri, birbirlerinden farklı temeller üzerine kuruldu. Batı sanatı göze hitap eder, yüzeyseldir. İslam sanatı daha derindir. ‘Gönül’e hitap eder, ibadet gibi icra edilir. İslam sanatlarının güzellik ilkelerinin özü, yaratılmış güzellikleri taklit ederek Yaratan’ı aramak, Yaratan’a yaklaşmak, birleşmek. Sözün özü Necip Fazıl, bu durumu şu mısrada ne güzel özetler: “Anladım işi, sanat Hakk’ı aramakmış. Marifet bu, gerisi çelik çomakmış.”
“Dünya Çöl Olmasın” seçkisinin hikâyesini dinleyebilir miyiz?
Yaşadığımız bu zamanın önemini en iyi şekilde değerlendirmek için sürekli hatırlamamız ve gündemimizde tutmamız gerekir. İşte bütün bu duygulardan yola çıkarak, gezegenimizi tehdit etmeye başlayan çevre kirliliklerine dikkat çekmek niyetiyle, sorunumuzu ebru sanatı ile anlatmak, hatırlatmak, bizden sonraki nesillerimize daha temiz, yaşanabilir bir dünya bırakma sorumluluğumuzu üstlenmek amacındayım.
İlham kaynağınız neydi?
Doğayı taklit… Yaratılmış güzelliklerin ihtişamında Yaradan’a yaklaşmak, O’nunla bir olmaya gayret etmek. Tabiattan daha yüce bir ilham kaynağı olmadığı kanaatindeyim.
Sanatın Türkiye’nin toplumsal değişimindeki rolünü nasıl değerlendiriyorsunuz?
Geçmişten bugüne doğru baktığımızda; sanatın toplumları etkilediği kadar, toplumsal olayların, değişimlerin de sanatı etkilediğini görüyoruz. Sanat ve toplumun karşılıklı iç içe geçmiş iki kavram olduğunu söyleyebilirim. Toplumlar yeni gelişmelere, değişim ve dönüşümlere sanat yoluyla çok daha hızlı karşılık verebiliyor. Bu açıdan sanatın toplumla olan bağları eski tarihlerden bu yana çok kuvvetli bir gelişim gösterdi. Kadim medeniyetimizin kültürel değerleri ve mirası da sanat yoluyla günümüze ve gelecek kuşaklara aktarılıyor. Toplumsal gelişimin de sanatsal gelişim ve değişimle oluşacağına inanıyor, kültürel mirasımızın, değerlerimizin gelecek nesillere aktarılması için gayret sarf etmeye devam ediyoruz.
Günümüz sanatı hakkında neler söylemek istersiniz?
Sanat, sanatçısının iç dünyasını yaptığı eserlerinde ortaya koymasıdır bir anlamda. Günümüz insanı bizlerden, daha önceki nesillerden farklı düşünüyorlar. Yaptıkları sanat eserleri de düşünce ve yaşam tarzlarına göre oluşuyor, şekilleniyor. Sanatçılar, bazen geleceği öngörebilen kişiler olabilir. Şimdilerde kavrayamadığımız, anlamadığımız bazı akımlar gelecekte önemli yerlere gelebilir. Dolaysıyla yapılan her şeye saygı göstermek durumundayız.
Sergi ile ilgili görüşlerini aktaran Kuveyt Türk Genel Müdürü Ufuk Uyan, “değerlerimizle büyüyoruz” anlayışıyla hareket ederek kültürel mirasın gelecek nesillere aktarılması için bu alanda eser üreten sanatçıların yanında yer aldıklarını söyledi. Sürdürülebilirliği, kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinin merkezine yerleştirdiklerinin altını çizen Uyan, şunları ifade etti: “Sürdürülebilirliği, topluma değer katan ve bu topraklarda kazandığını bu topraklar için faydaya dönüştüren bir yaklaşımla ele alıyor, toplumsal ve kültürel değerleri muhafaza etmeyi önemsiyoruz. Bu kapsamda, çevresel sürdürülebilirliğe dair farkındalığın sanat yoluyla oluşturulmasını çok kıymetli buluyoruz. Doğamız ve çevremiz gibi toplumumuzun geçmişten gelen değerlerini de sürdürülebilir bir şekilde gelecek nesillere taşımak için çalışıyoruz. İşte bu yaklaşımla, ‘barut ebrusu’ adıyla yeni bir ebru türünü dünya literatürüne kazandıran çok değerli ebru sanatçımız Hikmet Barutçugil’in “Dünya Çöl Olmasın” isimli koleksiyonunda yer alan eserlerden oluşan sergiyi sanatseverlerin beğenisine sunmaktan dolayı da mutluluk duyduk. Usta sanatçı Hikmet Barutçugil tarafından hazırlanan sürdürülebilirlik temalı bu özel sergi, ekrana taşınan sanat ile doğa arasındaki bağı sağlamlaştırıyor.”
