Selenay YAĞCI
Yarıyıl tatili geldi. Çocuklar ve ebeveynler internette giderek daha fazla zaman geçirecek. İnternet, eğitim materyalleri, eğlenceli oyunlar ve arkadaşlarla bağlantı kurma yolları sağladığı için çocuklar ve gençler için gerçekten değerli bir kaynak. Bununla birlikte internet siber zorbalık, zararlı içerikler, kimlik hırsızlığı gibi yöntemlerle çocukları ve ailelerini avlamaya çalışan kötü aktörler için bir oyun alanı da olabilir.
Sosyal medya, akıllı telefon ve internetin yaygınlaşması ile birlikte çocuklar arasındaki zorbalık daha da yaygınlaşıyor. Çocuklar için büyük tehlike oluşturan siber zorbalık, okul başarısında düşüş, toplumdan uzaklaşma, kaygı ve kendini geri çekme gibi davranışlara sebep olabiliyor. Bu tarz davranışların görüldüğü bireylerin siber zorbalığa maruz kalmış olabileceğine dikkat çeken uzmanlar, ebeveynleri çocuklarını siber zorbalıktan uyarması noktasında uyarıda bulunuyor.
Ailenin çocukla iletişiminin, siber zorbalıkla mücadele konusunda önemli olduğunu vurgulayan uzmanlara göre siber zorbalığa en çok maruz kalanlar 11-15 yaş grubu. Bu yaş grubundaki çocuklar, henüz hayata açılma evresindedir. Bu dönemde, çocuklar biyolojik ve fiziksel anlamda değişir, kırılgan kişiliğe evrilir. Yapılan araştırmalarda bu yaş grubunda Türkiye'de siber zorbalık yüzde 36 seviyelerinde.
Ebeveynler için durum bu noktada karmaşıklaşmaya başlıyor. Tıpkı bisiklet kaskı ve emniyet kemeri takmak gibi, çevrimiçiyken korunmak için en iyi siber hijyen becerilerinin uygulanması gerekiyor. Fortinet çocukların internette güvende kalmalarını sağlamak için kullanabileceği değerli ipuçları veriyor:
Şüpheli bağlantıları veya beklenmedik e-posta eklerini açmak tehlikelidir çünkü bunlar da zararlı yazılım ve diğer kötü amaçlı içerikleri barındırabilir. Bir bağlantıyı veya eki neyin şüpheli hale getirdiği hakkında daha fazla bilgi edinmek için Fortinet’in NSE 1 & 2 eğitimlerini alabilirsiniz.
İlk olarak, kişisel bilgilerinizi güvende tutmak gerçekten her zaman önemli. Ebeveyninizin, velinizin veya büyüklerinizin izni olmadan adınızı, adresinizi, telefon numaralarınızı, okula gittiğiniz yeri, şifrelerinizi veya herhangi bir fotoğrafınızı asla paylaşmayın. Bilgiler bir kez internete düştüğünde bunları kaldırmak gerçekten zordur ve herkes o bilgileri görebilir. Siz başka bir çocukla konuştuğunuzu sanırken karşınızda çocuk gibi davranan bir yetişkin olabilir. İnternette karşılaştığınız biriyle asla fiziksel ortamda tanışmamalısınız.
Çeşitli web sitelerine girerken dikkatli olun; bazıları ücretsiz oyunlar, ücretsiz müzik ve diğer ücretsiz şeyler sunarak bağlantılara tıklamanız için sizi kandırıp birtakım sitelere gitmenizi sağlar. Bu sitelerde bilgisayar korsanlarının kullanabileceği zararlı yazılımlar bulunabilir. Bu yazılımlar cihazınızdan bilgilerinizi çalabilir ve hatta haberiniz olmadan kameranızı açabilir.
Cihazlarınızı mutlaka en son yazılım ve güvenlik yamaları ile güncel tutun ve yine mutlaka tahmin edilmesi zor güçlü parolalar kullanmak gibi iyi güvenlik uygulamalarını kullanın.
Çevrimiçi ortamda iyi ve düzgün davranmamız gerekir; fakat sizi üzen veya rahatsız eden bir şey görürseniz, mutlaka ebeveynlerinizle veya güvendiğiniz herhangi bir yetişkinle konuşun.
Bilgisayarları oturma odası ve mutfak gibi açık bir alanda tutmanız şiddetle tavsiye ediliyor, böylece belirli davranışları görmeniz durumunda kötü bir şey olmadan önce müdahale etme fırsatınız olabilir. Buna ek olarak, web tarayıcılarınızda ebeveyn denetimleri ayarlayabilirsiniz. Bazı tarayıcılar, bilgisayarınızda yalnızca belirli web sitelerinin görüntülenmesini kısıtlamanıza veya buna izin vermenize olanak tanır ve bu ayarları bir parola ile koruyabilirsiniz.
