Son yıllarda sanattan mimariye, eğitimden spora, modadan gastronomiye birçok kolda büyük bir dönüşüm içerisinde olan Katar’daydık geçtiğimiz hafta... Qatar Tourism’in davetlisi olarak gittiğimiz başkent Doha’da, 21 Kasım - 18 Aralık 2022 tarihleri arasında düzenlenecek olan FIFA 2022 Dünya Kupası için geri sayım başlarken, şehirde birçok alanda hummalı bir çalışma sürüyor. Bir yandan yeni oteller devreye alınırken, diğer yandan şehrin her yerine hemen hemen her gün yeni bir sanat eseri yerleştiriliyor. FIFA için ulaşımdan yeme-içmeye, konaklamadan eğlenceye yeni mekanlar, yeni çözümler devreye alınıyor. Dev gökdelenlere ev sahipliği yapan şehrin birçok alanda yüzünü Batı’ya döndüğünü keşfederken, bir yandan da gelenekselliği koruduğunu görüyoruz. Dünyaca ünlü sanatçılarla işbirlikleri artarken, dünyanın her yerinden basın mensupları ve ünlü isimler Katar’ın geleneksel yüzünü keşfetmeye geliyor. Elbette tüm bu tanıtımların merkezinde Qatar Tourism var. Qatar Tourism’in 2030 Stratejisi; 2030 yılına kadar yılda ülkeye 6 milyondan fazla uluslararası ziyaretçi çekmek ve Katar’ı Orta Doğu’da en hızlı büyüyen turistik destinasyon haline getirmek.
22. FIFA Dünya Kupası, ülkeye büyük bir heyecan katmış durumda. Turnuva boyunca taraftarların keyfini çıkarabilecekleri yeni turistik yerleri, otelleri ve resortları paylaşan Qatar Tourism’in Operasyon Direktörü Berthold Trenkel, “2022 yılı Katar için olağanüstü bir yıl oldu. Alışveriş merkezlerinden plajlara, müzelerden tema parklara kadar Katar’da artık her türden, her ulustan ziyaretçiye, her bütçeye uygun etkinlikler ve deneyimler var. FIFA 2022 Katar Dünya Kupası için ülkeye gelmesi beklenen bir milyondan fazla taraftarla, stadyumlarımızın, taraftar festivallerimizin ve oynanacak maçların ötesinde gerçek bir deneyim ve eğlence yelpazesi sunabilmekten gurur duyuyoruz” diyor. FIFA 2022 Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacak olan 8 tane stadyum var. Katar, bu stadyumlar için büyük bir yatırım yapmış ama bunlar Dünya Kupası’ndan sonra atıl kalmasın diye, şimdilik bir tanesinin sökülerek ihtiyacı olan bir ülkeye bağışlanması da planlanmış. Böyle düşünüldüğünde, Katar’ın sürdürülebilir bir yatırım hamlesine ev sahipliği yaptığını görmek mümkün.
FIFA 2022 Dünya Kupası’na ev sahipliği yapmaya hazırlanan stadyumlar hem mimarisi hem de dev kapasiteleriyle oldukça dikkat çekiyor:
1-LUSAIL STADYUMU 80 BİN KİŞİLİK
Yapının tasarımı, geleneksel fenerleri karakterize eden ışık ve gölgenin etkileşimi ile eski Arap örme çanak zanaatını yansıtan bir anlayıştan ilham alıyor. Geceleri, gelişmiş aydınlatma sistemi, maça gelen taraftarlara geleneksel bir fenerin ışığını yansıtacak.
2-STADIUM 974 40 BİN KİŞİLİK
FIFA Dünya Kupası tarihindeki ilk tamamen demonte edilebilir stadyum olan yapı, 974 nakliye konteyneri ve sökülebilir yapı birimleri kullanılarak tasarlandı. Stadium 974, aynı zamanda Doha’nın liman ve denizcilik tarihini sembolize ediyor.
3-AL THUMAMA STADYUMU 40 BİN KİŞİLİK
Katarlı bir mimar olan İbrahim M. Jaidah tarafından tasarlanan ilk mekan. Stadyum, beyaz kaplaması ile pürüzsüz ve sade bir dış forma sahip. Tasarımın ilhamı, Arap erkekleri tarafından giyilen geleneksel dokuma bir şapka olan kefiyeden geliyor.
4-AL BAYT STADYUMU 60 BİN KİŞİLİK
FIFA Dünya Kupası ilk maçı, kelime anlamı ev olan bir stadyumda yapılacak. Al Bayt Stadyumu, çölde misafirperverliğin sembolü olan geleneksel bir Bedevi çadırı olan bayt al sha’ar şeklinde inşa edilmiş.
5-AL JANOUB STADIUM 40 BİN KİŞİLİK
Bu stadyumun tasarımı, bir dönem Katar ekonomisinin temelini oluşturan geleneksel ahşap Arap teknelerinin yelkenlerinden ilham alıyor. Al Janoub Stadyumu, Irak asıllı İngiliz mimar Zaha Hadid tarafından tasarlandı.
6-AHMAD BİN ALİ STADYUMU 40 BİN KİŞİLİK
Al Rayyan’daki Ahmed Bin Ali Stadyumu’nun tasarımı Katar’ın hikayesinden ilham alıyor. En çarpıcı özelliği, ülkenin farklı yönlerini karakterize eden desenlerden oluşan parıltılı cephesi: Ailenin önemi, çölün güzelliği, yerel bitki örtüsü ve hayvan türleri, yerel ve uluslararası ticaret.
7-EDUCATION CITY STADYUMU 40 BİN KİŞİLİK
Dış cephe tasarımı nedeniyle “Çöldeki Elmas” olarak adlandırılan Education City Stadyumu'nun dış cephesi çıkıntılı bir elmas şeklinde.
8-KHALIFA ULUSLARARASI STADYUMU-40 BİN KİŞİLİK
Ülkenin en önemli spor geleneği temellerinden biri. Dünya Kupası öncesinde 2017’de dönüştürülen ve yeniden açılan stadyum, artık sürekliliği temsil eden ultra modern bir şekle ve çift kemere sahip.
SANAT VE GASTRONOMİ BİR ARADA
Katara Kültür Köyü, Doha’nın sanat, kültür ve farklı mutfak deney imleri için gidilecek yer lerden biri. Katara Kültür Köyü kompleksi içerisinde yer alan, Subodh Gupta tarafında yapılmış 3 Maymun heykeli de en ilginçlerinden biri. Mekân, tamamı Arnavut kaldırımlı sokakların oluşturduğu bir labirentin içinde konumlanmış, dev bir amfi tiyatronun yanında sanat galerileri, atölyeler, tiyatrolar ve performans mekanlarıyla bir likte çok farklı konseptlerde restoranlardan oluşan kapsamlı bir sanat köyü. Normal zamanda hemen her gün sayısız etkinlik yapılan Katar a Kültür Köyü, Doha’nın en popüler yerlerinden biri. Katara Kültür Köyü’nün farklı bir anlamı da var: Hemen girişte yer alan Katara Camii çok tanıdık bir ismin, Zeynep Fadıllıoğlu’nun imzasını taşıyor.
ÜNLÜ MARKALAR MSHEIREB DOWNTOWN’DA
Dünyanın ilk sürdürülebilir şehir merkezi yenileme projesi olan Msheireb Downtown, Doha’nın eski ticaret bölgesini yeni bir mimari dil ile yorumlamış. Perakende mağaza ve kültürel mekanların da bulunduğu Barahat veya avlu, Msheireb Downtown’ın kalbinde yer alıyor. Bu proje baştan sona, Doha’daki enerjiye bağımlı gelişim modelini tersine çevirmeyi amaçlıyor. Yerel ve uluslararası yeteneklerin buluşma noktası olan Doha Tasarım Mahallesi’ne de ev sahipliği yapıyor.
EAST-WEST/WEST-EAST
Richard Serra’nın enstalasyonu Doha’nın hemen kuzeyinde bulunan Zekreet’in dışındaki kireç taşı kaya oluşumlarının arasında yer alıyor. Her biri 14 metre yüksekliğindeki dört çelik levhadan oluşan bu enstalasyon, 1 km’den uzun bir alana yayılmış durumda. Çevresindeki çölün açık kahverengi tonlarıyla oluşturduğu zıt görünüm yalıtılmışlık ve zamanın akışı üzerine bir yorum sunuyor.
ULUSLARARASI ÜNE SAHİP: MUSEUM OF ISLAMIC ART
Katar müzelerinin tacı konumunda. Doha’nın sahil kordonuna bitişik şekilde bulunan y apay ada üzerindeki bu bina, Pritzker Prize ödüllü I.M. Pei tarafından tasarlanmış. Dör t katlı bu müzede kalıcı ve geçici sergiler, hediyelik eşya dükkanı, bir kafe ve beşinci katta ünlü şef Alain Ducasse imzalı üst sınıf bir restoran olan IDAM yer alıyor. Müze, aynı zamanda 2 bin baskıyı içeren hem Arapça hem de İngilizce 21 bin kitaptan oluşan bir koleksiyona sahip tarihi bir kütüphaneye de ev sahipliği yapıyor.
BİR ÇÖL GÜLÜ HİKAYESİ: KATAR ULUSAL MÜZESİ
Birbiriyle bağlantılı galeriler, ziyaretçileri Katar’ın tarih öncesinden modern çağa kadar hikayesini anlatan sanal bir yolculuğa çıkarıyor. Pritzker Ödüllü mimar Jean Nouvel tarafından tasarlanan Katar Ulusal Müzesi (National Museum of Q atar), doğal olarak oluşan ve çöl gülü olarak da bilinen kristal oluşumlardan ilham alıyor. Müze, “çöl gülü” olarak bilinen doğal mineral kristal oluşumların formlarını baştan yaratmış. Sadece kurak kıyı bölgelerinde bulunan çöl gülü; rüzgar, deniz suyu serpintisi ve kumun binlerce yıl boyunca etkileşimi ile yaratılmış doğal birer mimari yapı. Katar Ulusal Müzesi, çok sayıda arkeolojik ve tarihi esere, el yazmasına, fotoğrafa, mücevhere ve kostüme ev sahipliği yapıyor. Bu objeler sadece Katar’ın değil, bölgenin de hikayesini da anlatıyor.
SHEIKH FAISAL BİN QASSIM AL THANİ MÜZESİ
Şehrin dışında geleneksel tarzda bir kale de, Al Samriya Çiftliği’nde yer alan Sheikh Faisal Bin Qassim Al Thani Müzesi; İslam sanatı, Katar tarihi eserleri, araçlar, el yapımı halılar, madeni paralar ve sikkeler de dahil olmak üzere dört kıtadan gelen bir dizi eserle Şeyh’in kişisel koleksiyonuna ev sahipliği yapıyor. Oldukça çeşitli bu eklektik objeler müzesi, kurucu su olan Sheikh Faisal Bin Qassim’ın ve insanlığın hikayesini anlatıyor. 1998 yılında kurul an Faysal bin Q assim Müzesi, 15.000’den fazla esere ev sahipliği yapıyor. Müzenin koleksiyonu, Jura çağından günümüze kadar uzanan eserleri içeriyor. Müzede Şam’dan getirilen ve yeniden yaratılan geleneksel bir Suriye evi bulunuyor. Tüm mobilyaları olduğu gibi duran bu ev, çini ve kafes işçiliğine ait güzel eserlerin bulunduğu bir avlu ve ik i yaşam alanından oluşuyor. Şey h Faysal bin Qassim, Katar’da ülkenin mirasını ve kültürünü destekleyen önemli bir figür. Müze, Katar halkının tarihini ve bu tarihin toplum üzerindeki etkisinin izlerini takip ediyor.
3-2-1 KATAR OLİMPİK VE SPOR MÜZESİ
Katar’ın odaklandığı sporla ilgili oldukça heyecan verici bir müzesi var: 3-2-1 Katar Olimpik ve Spor Müzesi. Oldukça ilgi gören müzeyi biz de gezdik. Dünyanın dört bir yanından spor objeleri barındıran m üze, Khalifa Stadyumu`nun yanında kapılarını açtı. Müze turu içerisinde Avrupa, Asya ve Okyanusya, Amerika ve Afrika`da spor dallarının değişimine yönelik kültürel sunumlar yapılıyor. 1936`dan bu yana elde edilen Olimpik nesnelerin yanında 2022 Dünya Kupası`na dair pek çok materyal burada sergileniyor. Kendi dallarında efsaneleşmiş 90`a yakın sporcunun ziyaretçilere sunuluyor.
